Aktualności

Krzyże i kaplice na terenie naszej Parafii. Wersja online - kliknij.


Kaplica III Upadku Pana Jezusa i patronki mieszkańców Dołu Św. Elżbiety Portugalskiej Królowej.

U styku ulic Miczurina i Słowiańskiej otulona dwoma kasztanami stoi kaplica owa. Wzniesiona w 1856 roku przez rodzinę Konopek i poświęcona III Upadkowi Pana Jezusa. Odbudowana została w 1949 roku.

W każdą niedzielę po 4 lipca odprawiane są tu nieszpory. Patronką tej części Jedłownika - Dołu jest Św.Eżbieta Portugalska Królowa. Jej figura stoi we wnętrzu kaplicy u boku obrazu III Upadku Pana Jezusa namalowanego przez Grzegorza Dzierzęga - kiedyś mieszkańca Jedłownika , obecnie Krakowa.

Figura została poświęcona w lipcu 2007 roku wykonana rok wcześniej w miesiącach od września do grudnia w Zakładzie Sztuki Sakralnej w Piekarach Śląskich. Zrobiona została tradycyjnymi metodami odlewniczymi ze sztucznego kamienia na bazie mączki marmurowej oraz stiuku.



Św. Elżbieta Portugalska, Królowa (1271-1336)

Była królową i tercjarką franciszkańską, nazywano ją "Aniołem pokoju". Jej ciotką była św. Elżbieta Węgierska, patronka Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.

Urodziła się w Saragossie, w roku 1271, jako szóste dziecko Piotra III, króla Aragonii (dzielnicy Hiszpanii) i Konstancji, wnuczki cesarza Fryderyka II.
Otrzymała imię Elżbieta, na cześć swojej ciotki św. Elżbiety Węgierskiej (1207-1231), patronki Franciszkańskiego Zakonu Świeckich. Wychowywał ją dziadek, Jakub I, były król Aragonii.
W 1283 roku, gdy miała 12 lat, wydano ją za mąż za Dionizjusza, króla Portugalii. Opuściła Hiszpanię i wyjechała do Portugalii, gdzie urodziła dwoje dzieci, Konstancję oraz Alfonsa, następcę tronu.

Elżbieta, wychowana w rodzinie bardzo religijnej, wiodła życie pobożne, pełniła dzieła pokuty i miłosierdzia. Przyczyną jej zmartwień i był niemoralny sposób życia męża, Dionizjusza.
Elżbieta postępowała wobec niego z ogromną cierpliwością i wyrozumiałością, wspaniałomyślnie wychowywała jego pozamałżeńskie dzieci. Mimo to Dionizjusz bezpodstawnie oskarżał ją o niewierność.

Kiedy wybuchł konflikt między Dionizjuszem, a jego synem Alfonsem, doszło wówczas do kilku bitew między ich wojskami.
Winą za wybuch tego sporu Dionizjusz obciążył Elżbietę. Za karę wydalił ją z dworu oraz uwięził, jednak po pewnym czasie przywrócił jej wolność.
Elżbieta kolejny raz przebaczała mężowi oraz cierpliwie modliła się o jego nawrócenie.
Godziła także Dionizjusza, który wszedł w zatarg ze swoim zięciem, Ferdynandem IV, królem Kastylii (dzielnicy Hiszpanii).
Za swoją heroiczną postawę wyrozumiałości wobec męża oraz zdolności mediacyjne zyskała przydomek "Anioła pokoju".
W 1225 roku zmarł Dionizjusz, zdążył przed śmiercią pojednać się z Bogiem.
Wkrótce zmarła także córka Elżbiety oraz zięć. Królowa wstąpiła wtedy do III Zakonu św. Franciszka z Asyżu (1182-1226) i zamieszkała w Coimbrze, przy klasztorze klarysek, którego była fundatorką.
Jednak konfliktom w rodzinie Elżbiety nadal nie było końca. W 1336 roku wybuchła wojna między jej synem, Alfonsem IV, królem Portugalii, a wnukiem, Alfonsem XI, królem Kastylii.
Elżbieta interweniowała kolejny raz, doprowadzając zwaśnione strony do pojednania. Była to jej ostatnia misja pokojowa, ponieważ niedługo potem zmarła - 4 lipca 1336 roku.

Ciało Elżbiety przewieziono do Coimbry. Wierni otrzymywali tak liczne cuda i łaski przy jej grobie, że tłumy garnęły się do niego nieustannie.
Grób Elżbiety stał się jednym z najgłośniejszych sanktuariów na Półwyspie Iberyjskim. Jednak proces kanoniczny rozpoczął się dopiero w 1612 roku. Otworzono wtedy jej grób dla zbadania tożsamości jej ciała. Znaleziono je w stanie nietkniętym.
Na kult zezwolił już wcześniej papież Leon X (+ 1521), nadając jej tytuł błogosławionej.
Paweł IV (+ 1559) rozciągnął kult bł. Elżbiety na całą Portugalię. Kanonizował ją papież Urban VIII w roku 1625, wyznaczając na dzień jej święta 4 lipca.
W liturgii wspominana jest w dniu narodzin dla nieba.
Św. Elżbieta jest patronką Portugalii, patronką Franciszkańskiego Zakonu Świeckich w Portugalii, Coimbry, Estremoz, Saragossy. Orędowniczka podczas udręk wojny.

W ikonografii Święta przedstawiana jest w stroju królewskim, czasami w habicie klaryski. Jej atrybutami są: dzban na wino, flakonik z wodą zamienioną według legendy w wino, korona królewska w dłoniach, róża, księga.

MARZENA MACHNIK
mail:marzena@jedlownik.pl